Müzikte doğaçlama nasıl yapılır?

Merhabalar,

Ben kendi enstrumanım gitardan bir fikir paylaşmak istedim.

Bazen çok fazla sıkılınca, en çok dinlediğim şarkıların (sürekli güncellenen 50-60 şarkılık bir playlist) o an ki ruh halime göre akor dizilimlerini birleştiririm, daha sonra tonu kendime göre ayarlarım ve ortaya onlardan bağımsız bir melodi çıkar. Anadolu Rock, Trap Müzik ve bir de türkünün karışımı bir şey. Yani evet tamamen kendi melodim olur ama referans alarak yaparım bunu, referans aldığımda dediğim gibi; sürekli dinlediğim şarkılar, tabii bu benim yöntemim.

Çok fazla şarkı (tür ayırmaksızın) dinlemekte aşırı derecede önemli. Aslında müzik içinde her şey kulaktan geçiyor, müzik kulağımızdan. Müzik kulağımızı bir kas gibi düşünelim, nasıl bir sporcu şınav mekik çektiği zaman kasları gelişiyorsa, çok fazla şarkı dinlemekte kulağımızı geliştirecektir. Doğaçlama yapabilmemiz için daha önce yapılmış doğaçlamalardan fikir almak hiçte kötü bir fikir değil bence.

Ve son olarakta hayal etmek. Akorlarımızı seçtik, nasıl bir şey olabileceği hakkında bir fikrimiz de var. Geriye kaldı kurgumuz. Bunu kafamızda kurgulamalıyız. Örnek olarak bir gece yarısı yolda yürüyen bir adam olsun kurgumuz. Akorlara öyle vuracağız kı sanki adam piyanonun üzerinde yürüyormuş gibi hissedilecek.

Tüm bu yazmış olduklarım bir garip müzisyenin kendi başına, kendi kafasından oluşturduğu ve sürdürdüğü fikirlerdir. Bir resmiiyeti, kuralı var mıdır; bilmiyorum. Ancak benim işime çok fazla yarıyor. Umarım sizin de işinize yarar. Kolaylıklar dilerim ♡

Müzikte doğaçlama, kesinlikle ilhamın gelmesini beklemek ya da "mucizevi" bir hissiyatın olmasını bekleyerek çalmak değildir. Doğaçlama için harika bir sentez yeteneğinizin dolayısıyla çok iyi bir analiz ve dinleyici olmanız gerekiyor. Çünkü hiç bir müzik yoktan yere var edilmemiştir. Her şey bir taklittir. En özgünü bile. Bu yüzden çok fazla çeşitli müzik dinleyip, çok iyi sentez yapmanız gerekiyor. Bunun yanın da ise bu sentezleri rahatça icra edebilecek tekniğinizin de olması gerekiyor. Bunlar tamamen sübjektif yorumlardır.

Doğaçlama için müzik teorisi bilgisi ve enstrümanla haşır neşirlik lazım ama yeterli değil ama önce o lazım bence..Örneğin duyduğun bir şarkıyı enstrümanından aşina olduğun notalar ile çıkarabilirsin ve çalabilirsin fakat yeni bir şey üretemezsin diye yazacaktım ki bu fikrimden tecrübelerime dayanarak şuan vazgeçiyorum yooo herşeyi üretebilirsin; ilk cümlemi gene de silmeyeceğim

Uzun bir süredir doğaçlama konusunda bir şeyler yapmaya çalışan biri olarak ben de bildiklerimi aktarayım. Hemen baştan söyleyeyim konu hakkındaki ulaştığım nokta fazlasıyla kişisel olabilir, olması gereken budur diye bir iddiam hiç olmadı.

Bir melodi duyunca kafamda eşlik eden başka bir melodi beliriyor. Ben bunun peşinden gidiyorum. Yani doğaçlama için ilk adım "dinlemek" diyebilirim. Sesleri dinledikten sonra uygun melodiler kafanızda beliriyorsa bunları teori ve pratikle birleştirip akıp gitmesini sağlayabilirsiniz. Olayın kabaca özeti bu şekilde.

Tabii detaylara girince işler biraz karışıyor. Son zamanlarda gecikme sorunu olmadan online doğaçlama yapabileceğimiz ninbot diye bir site üzerinden çalışmalar yapıyorum. Bu sitede ağırlıkta Jazz çalınıyor, bildiğim bir tür olmadığı için o konuda kendimi geliştirmeye çalışıyorum ama zaten daha ilk adımda kafamda Jazz melodileri olmadığı için zorlanıyorum, bu zamanla oturacak bir şey olsa bile Jazz teorisini araştırdıkça herkesin bir yerden sonra kafasına göre çaldığını görmeye başladım. İşin özgürlük kısmı bu diyeceklerdir ama dışardan biri için tüm Jazz melodileri de benzer olabiliyor, böyle bir sıkıntı var (bana göre). Hani ek bir şeyler olabilir mi diye karıştırırken Jazz bağlamında işler benim için sıkıntılı derecede karışıyor.

Ancak bunun dışında gamlardaki seslerle bağlı olduğunuz müzikte işler nispeten daha kolay. Öncelikle gamlara hakim olmanız gerekiyor, sonra baskın ses, karar sesi, geçiş sesleri falan derken bu sesleri de yavaş yavaş duymaya başlayınca çalınanın tonunda içinizden geldiği gibi (içinizden geldiği gibi demek rastgele demek değildir, müzikal cümle kurmak gibi düşünebiliriz bunu) çalmak mümkün.